Ứng dụng của vi sinh vật trong đời sống, sức khỏe và môi trường

Vi sinh vật là gì? ứng dụng của vi sinh vật như thế nào? là một trong những vấn đề được rất nhiều người đặc biệt quan tâm. Và để có câu trả lời chính xác cho những nghi vấn này, chúng ta cùng đi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Xem thêm: Cách khử mùi nước tiểu trong phòng

Vi sinh vật là gì?

Vi sinh vật là những sinh vật đơn bào hoặc đa bào nhân sơ có kích thước rất nhỏ, và không thể quan sát bằng mắt thường mà cần phải sử dụng kính hiển vi.

Vi sinh vật không tương đương với bất kỳ đơn vị phân loại nào trong phân loại khoa học, nó bao gồm cả Virus, vi khuẩn, nấm, tảo và động vật nguyên sinh.

Đặc điểm của của vi sinh vật là hấp thụ nhiều, chuyển hóa nhanh, sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ, phân bố rộng, chủng loại đa dạng, dễ thích ứng và cũng dễ phát sinh biến di nên số lượng vi sinh tìm được ngày càng tăng.

Vi sinh vật tiếng Anh có thể gọi là Microbiolory hoặc microrganism. Tính tới thời điểm hiện tại, người ta đã phát hiển ra khoảng trên 100 loài vi sinh vât khác nhau, trung bình cứ mỗi năm lại bổ sung thêm khoảng 1500 loài mới.

Phân loại vi sinh vật chi tiết:

Để phân loại vi sinh vật, mọi người thường phân loại dựa trên lợi ích của chúng, cụ thể như sau:

Nhóm vi sinh vật có lợi:

Vi sinh vật có lợi là những loại vi vi sinh vật mang lại lợi ích cho con người, động vật và thực vật. Đó có thể là loại vi sinh vật có lợi trong thực phẩm, đường ruột hoặc có lợi cho cây trồng.

Một số loại vi sinh vật có lợi có thể kể tới như:

• Lợi khuẩn Probiotic: giúp tăng cường sức khỏe của hệ tiêu hóa, thường tìm thấy trong ruột
• Vi khuẩn T-103: Vi khuẩn kỵ khí  duy nhất sinh trưởng trong môi trường oxy mà con người từng biết tới, có khả năng chuyển hóa giấy thành nhiên liệu đốt.
• Vi khuẩn Clostridium Sporogenes: Đây là loại vi khuẩn đang được nghiên cứu để tạo ra thuốc điều trị ung thư.
• Vi khuẩn Geobacter: Ngăn chặn uranium phát tán rộng, tiêu thụ ô nhiễm chất phóng xạ hiệu quả.
• Staphlococcus epiderrmis: Đây là loại vi khuẩn không thể tách rời với cơ thể con người, ngay từ khi sinh ra nó đã giúp chúng ta có thể chống lại ký sinh trùng Leishmania major.
• Vi khuẩn Prokaryote: Loại vi khuẩn này tồn tại trong đường tiêu hóa và bề mặt da, giúp cơ thể chống lại các vị khuẩn gây bệnh và nấm.
• Vi khuẩn Lactic: Đây là vi khuẩn được ứng dụng trong quá trình lên men sữa chua, muối dưa, cà,…

Nhóm vi sinh vật có hại:

Vi sinh vật có hại là những loại vi sinh gây bệnh cho con người, vật nuôi, cây trồng, ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của giống nòi và để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe nhân loại.

Ví dụ các loại vi khuẩn có hại như sau:

• Vi sinh vật gây bệnh ngộ độc trong thực phẩm: Vi khuẩn Salmonella, E.coli, các loại nấm mốc làm thức ăn ôi thiu, …
• Vi khuẩn gây viêm màng não: Neisseria meningitidis, streptococcus pneumoniae, …
• Vi khuẩn gây bệnh dịch hạch: Yersinia pestis hình que.
• Các loại vi sinh gây đại dịch khác: SAT, H5N1, H1N1 …

Đặc điểm của vi sinh vật:

Vinh sinh vật có những đặc điểm như sau:

• Vi sinh vật có kích thước rất nhỏ bé, được đo bằng đơn vị micromet
• Vi sinh vật đặc tính hấp thụ chất nhiều và chuyển hóa rất nhanh
• Tốc độ sinh trưởng nhanh, tính bằng đơn vị giây (s), phát triển rất mạnh mẽ.
• Thích ứng nhanh với môi trường tốt và dễ phát sinh ra biến dị.
• Vi sinh vật phân bố rộng rãi với nhiều chủng loại.

Dinh dưỡng của vi sinh vật:

Vi sinh vật phân bổ ở khắp mọi nơi, trong mọi môi trường đất, nước, không khí, cơ thể sinh vật khác và chúng chủ yếu lấy các chất dinh dưỡng từ đó. Các chất dinh dưỡng của vi sinh vật là bất kỳ chất nào chúng cũng hấp thụ từ môi trường xung quanh và được chúng sử dụng làm nguyên liệu để cung cấp cho quá trình tổng hợp tạo ra các thành phần của tế bào hoặc để cung cấp cho quá trình trao đổi năng lượng.

Còn đối với những mội trường nhân tạo, cần có những điều kiện như sau:

• Nguồn dinh dưỡng thích hợp và các nguyên tố khác cần thiết để tạo chất nguyên sinh. Bao gồm có các nguồn thức ăn Cacbon, nitơ, chất khoáng, cùng các nguyên tố khác.
• Môi trường không khí phải thích hợp có thể có thể là thông khí bình thường hay gia tăng cacbonic hoặc đuổi hết khí Oxy.
• Điều kiện PH môi trường thích ứng.
• Độ ẩm phải đủ
• Điều kiện nuôi cấy phải thích hợp.

Các hình thức hô hấp ở vi sinh vật:

Hô hấp ở vi sinh vật là qua trình Oxy hóa khử sinh học những cơ chất của cơ thể để sản sinh ra năng lượng cung cấp cho hoạt động sống, quá trình oxy hóa ở các loại vi sinh vật khác nhau sẽ có sựu khác biệt.

Có 2 loại hình thức hô hấp ở vi sinh vật, cụ thể như sau:

Hô hấp vi sinh vật hiếu khí:

Vi sinh hiếu khí là những loại vi sinh vật tồn tại và phát triển trong môi trường oxy hóa. Chính vị vậy, hô hấp vi sinh vật hiếu khí chính là hình thức hô hấp xảy ra trong điều kiện có sự hiện diện của oxy không khí và chất nhận điện tử cuối của oxy.

Trong hình thức hô hấp vi sinh vật hiếu khi, người ta chia thành 3 nhóm chính, bao gồm:

Hiếu khi bắt buộc: Chỉ có thể sinh trưởng, phát triển khi có mặt của Oxy phân tử, có chuỗi hô hấp hoàn chỉnh, dùng O2 làm thể nhận Hidro cuối cùng. Phần lớn vi khuẩn và vi nầm đều thuộc nhóm này.

Hiếu khí không bắt buộc: Sinh trưởng, phát triển được cả trong điều kiện oxy và không có oxy.

Vị hiếu khí: Chỉ sinh trưởng được ở điều kiện oxy rất thấp ( chỉ khoảng 0,01 – 0,03 Pa).

Hô hấp vi sinh vật kỵ khí:

Vi sinh vật kỵ khí hay còn có tên gọi khá là vi sinh vật yếm khí, đây là nhóm các vi sinh không cần cung cấp oxy cho sự sinh trưởng, phát triển. Chúng có thể phản ứng tiêu cực hoặc bị tử vong nếu có sự hiện diện của oxy. Hay hiểu một cách đơn giản, hô hấp vi sinh yếm khí là hình thức hô hấp xảy ra trong điều kiện không có O2 và chất nhận.

Ứng dụng của vi sinh vật trong đời sống, chăn nuôi, sản xuất:

Ngoài những loại vi sinh có hại thì còn cso khá nhiều vi sinh vật có lợi cho con người, nếu biết cách tận dụng chúng để mang lại những giá trị tốt đẹp trong đời sống, sức khỏe và môi trường. Cụ thể như sau:

Vi sinh vật giúp khử mùi ở chuồng trại, nước thải chăn nuôi:

Vi sinh vật có khả năng giúp con người khử mùi hôi chuồng trại, nước thải chăn nuôi. Cụ thể, các loại vi sinh vật có lợi sẽ đẩy nhanh quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong phân thải, nước thải và hấp thụ nhanh các khí độc như NH3, NO2, H2S, COD, BOD5,…

Để chuyển hóa chúng thành một dạng nặng lượng có ích khác, hoặc loại bỏ mùi hôi và nguy cơ lây nhiễm bệnh tật.

Giúp xử lý nước thải công nghiệp, sinh hoạt, hầm cầu:

Nước thải công nghiệp, sinh hoạt, hầm cầu là một trong những nguồn gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Việc sử dụng vi sinh vật trong xử lý nước thải công nghiệp, sinh hoạt, bồn cầu, hầm cầu sẽ loại bỏ nhanh hàm lượng các chất hữu cơ độc hại, giúp nước trong và ít mùi hôi hơn. Tùy vào thực tế, quý khác có thể bổ sung vi sinh lọc nước hiếu khí hoặc kỵ khí.

Vi sinh giúp trị mụn, trứng cá,…

Một số vi sinh vật như: Saccharomyces cerevisiae, Lactose bacillus, Streptococcus thermophilus nhiều thương hiệu lớn đã ứng dụng những vi sinh vật này để làm ra các sản phẩm men vi sinh, xịt lợi khuẩn tăng sức đề kháng cho da, giúp làn da trở nên mịn màng, đều màu hơn.

Vi sinh giúp xử lý dầu mỡ, giúp thông tắc đường ống nước:

Dầu mỡ sẽ không hòa tan trong nước, và nếu không được xử lý triệt để, sẽ gây ra ô nhiễm môi trường nước. Ngoài ra, dầu mỡ sẽ tích tụ lâu ngày cũng chính là nguyên nhân gây tắc ống thoát nước, bồn rửa bát, lavabo,… Trong trường hợp này, việc áp dụng các vi sinh vật thông tắc đường cống nước là giải pháp an toàn và hiệu quả.

Vi sinh vật hỗ trợ xử lý phèn:

Nước nhiễm phén chứa một hàm lượng Fe và kim loại nặng, đọc hại rất cao, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người, làm ố vàng quần áo, hư hỏng các dụng cụ chứa nước và gây hại tới hệ sinh vật sống trong môi trường có nồng độ phèn cao.

Để giải quyết các vấn đề này, con người đã ứng dụng vi sinh xử lý phèn để cải thiện chất lượng nước, bảo vệ sứ khỏe cho chính mình, điển hình là sự ra đời của dàng sản phẩm BIO-CLEAN.

Vi sinh vật trong công nghệ thực phẩm:

Vi sinh vật trong thực phẩm cũng được ứng dụng rộng rãi để sản xuất Acid thực phẩm, cốm vi sinh giúp bé ăn ngon, mem vi sinh đường ruột cho tôm, các chế phẩm Enzyme, chế biến thức ăn gia súc, sử dụng công nghệ lên men, sản xuất rượu bia, dấm, …. để phục vụ cuộc sống nhân loại.

Vi sinh vật giúp xử lý nước ao hồ, bể thủy sinh:

Vi sinh vật còn được sử dụng để xử lý nguồn nước ở ao hồ, bể thủy sinh. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng để bạn có thể lựa chọn loại vi sinh vật tốt nhất cho bể cá cảnh, vi sinh cho cá rồng, vi sinh xử lý nước áo nuôi tôm, vi sinh cho bể hồ thủy sinh hay vi sinh thủy phân thủy sinh nói chung.

Lúc này, tác dụng chính của vi sinh là lọc nước hồ cá, ao tôm, bể thủy sinh và những ao hồ nuôi trồng thủy sản, tạo ra một chu trình xử lý và tự phân hủy các chất độc hại một cách tự nhiên nhất để chuyển hóa chúng thành các chất an toàn cho sức khỏe thủy sản, phòng dịch bệnh, giúp các tôm sinh trưởng nhanh chóng.

Xem thêm: Top 5 địa chỉ bán nước sạch tại Hà Nội uy tín